Łożyska baryłkowe - budowa, podział i zastosowania

Łożyska baryłkowe, kolejne z grupy łożysk wałeczkowych tocznych, zostały stworzone z myślą o przenoszeniu bardzo dużych obciążeń osiowych i promieniowych dzięki ukośnej orientacji elementów tocznych. Dzięki specyficznej konstrukcji umożliwiają wychylenia kątowe wału względem oprawy. Łożyska baryłkowe to łożyska samonastawne.

Budowa łożysk baryłkowych

Osiągi łożysk kulkowych uwarunkowane są między innymi budową danego łożyska w oparciu o niezawodne surowce i zaawansowane technologie produkcji. Na łożyska kulkowe składają się:

• pierścień zewnętrzny,
• kulista bieżnia w pierścieniu zewnętrznym,
• pierścień wewnętrzny,
• jedna lub dwie dwie kuliste bieżnie w pierścieniu wewnętrznym,
• jeden lub dwa rzędy baryłek jako elementy toczne.

Środek kuli, który tworzy bieżnia w pierścieniu zewnętrznym umiejscowiony jest na osi łożyska, dzięki czemu łożyska baryłkowe są wahliwe i spełniają swoje zadanie również w sytuacji ugięcia wału spowodowanego brakiem współosiowości wału wobec oprawy.

Koszyki najczęściej spotykane w łożyskach baryłkowych to te tłoczone z blachy stalowej dla małych łożysk, oraz masywne kosze ze stali lub mosiądzu dla łożysk większych i bardziej masywnych. Budowa łożysk baryłkowych wpływa na ich nośność, która może być do trzech razy większa od nośności łożysk kulkowych wahliwych.

Podział łożysk baryłkowych

Łożyska baryłkowe można podzielić na poprzeczne, czyli wahliwe, oraz wzdłużne – oporowe. Częściej jednak spotykany jest podział na:

• łożyska baryłkowe jednorzędowe,
• łożyska baryłkowe dwurzędowe,
• łożyska baryłkowe trzyrzędowe.

Łożyska baryłkowe jednorzędowe

W łożyskach baryłkowych jednorzędowych wyróżnia się jeden rząd baryłek, oraz kulista bieżnia na pierścieniu zewnętrznym. Taka konstrukcja daje możliwość wychyleń kątowych wału wobec oprawy. Łożyska te montuje się bezpośrednio na czopach stożkowych, a montaż na czopach walcowych odbywa się za pomocą tulei wciskanych i wciąganych.

Łożyska baryłkowe jednorzędowe są nierozłączne, wykorzystuje się je do dużych złożonych obciążeń. Przejmują na siebie obciążenia promieniowe i udarowe. Mogą być smarowane smarem plastycznym, lub olejem.

Łożyska baryłkowe dwurzędowe

Łożyska baryłkowe dwurzędowe, zwane też poprzecznymi,  to analogicznie dwa rzędy baryłek poruszające się po dwóch bieżniach w pierścieniu wewnętrznym. Konstrukcja taka sprawdza się przy dużych i złożonych obciążeniach.

Bieżnia łożysk baryłkowych dwurzędowych jest sferyczna, dzięki czemu pierścienie wychylają się wzajemnie, zapewniając równowagę obciążenia elementów tocznych.

Łożyska baryłkowe trzyrzędowe

Łożyska baryłkowe trzyrzędowe mogą przenosić bardzo duże obciążenia. W ich budowie wyróżnić można jeden pierścień niedzielony, oraz drugi - dzielony. Łożysk tych nie napina się wstępnie, dodatkowo mają one zintegrowane uszczelnienia stykowe.

Łożyska baryłkowe trzyrzędowe można określić jako kombinację łożyska walcowego poprzecznego  i łożysk walcowych wzdłużnych. Daje to wiele możliwości zastosowania tego typu łożysk z dobrym efektem na długi czas.

Zastosowanie łożysk baryłkowych

Wysokiej jakości łożyska baryłkowe spotkać można w budowie przekładni, maszyn budowlanych i odlewniczych, czy wentylatorach przemysłowych, czyli tam, gdzie jest styczność z obciążeniami promieniowymi.