Łańcuchy napędowe – rodzaje i zastosowanie

Łańcuch w przemyśle występuje od dawien dawna. Był stosowany w różnej formie, a na przestrzeni wieków także w różnych urządzeniach. W zasadzie początek rozwoju maszyn – jako takich idzie w parze z rozwojem technologii łańcuchowych, które rzecz jasna stały się ich nieodzownym elementem.

Obecnie wyróżnia się bardzo wiele rodzajów łańcuchów. Choć generalizując dzielą się one na trzy w zasadzie podstawowe grupy:

• łańcuchy jednorzędowe – zwane inaczej pojedynczymi,
• łańcuchy dwurzędowe (łańcuch sparowany),
• łańcuchy wielorzędowe – inaczej nazywane wielokrotnymi dwurzędowych.

Podział wydaje się dość prosty, i rzecz jasna różnicę widać bez wyszczególniania opisu. Należy jednak przyjąć, iż nie każdy rodzaj łańcucha nadaje się do poszczególnych prac.

Najprostsze są łańcuchy jednorzędowe i można je znaleźć zazwyczaj w prostych konstrukcjach maszyn. Zdecydowanie najprostszym przykładem łańcucha jednorzędowego jest ten mocowany w rowerze. Choć dziś udoskonala się je i stosuje rozwiązania z tak zwanymi ‘wielorzędowymi mechanizmami’ to mimo wszystko łańcuch jednorzędowy spotykany jest najpowszechniej.

Łańcuchy dwu lub wielorzędowe

Wyspecjalizowane łańcuchy dwu lub wielorzędowe można spotkać niemal we wszystkich typach maszyn. Szczególnie imponujące są te łańcuchy, które są stosowane, jako wierzchnie zasuwy (mechanizmy otwierania i zamykania) blokad np. grobli czy tam rzecznych.

Ostatnio w Chinach zaprezentowano na jednej z nowo wybudowanych tamie rzecznej łańcuch 19sto rzędowy. Jego masywność i złożoność zastosowanych przekładni była opracowywana przez inżynierów przez blisko 3 lata. Widok tak pracującego typu łańcucha jest niezwykle imponujący.

Ogólnie należy przyjąć, że łańcuchy wielorzędowe można spotkać przeważnie w przemyśle transportowym, głównie morskim. Statki o dużej wyporności szczególnie chętnie wykorzystują moc i znaczenie łańcuchów. Wówczas najczęściej stosuje się łańcuchy rolkowe, które doskonale sprawdzają się podczas podnoszenia ciężkich elementów.

Łańcuch, na co dzień

Dziś łańcuchy towarzyszą nam w bardzo wielu urządzeniach, maszynach czy prostych konstrukcjach. Można je spotkać we wspomnianym rowerze, samochodzie, motorze czy konstrukcjach bram np. garażowych.

W zależności od potrzeb używa się łańcuchów jedno lub wielkorzędowych. Dość duże znaczenie mają łańcuchy w urządzeniach ogrodniczych. Wiele obecnie produkowanych pilarek czy kosiarek także ma wsparcie w mechanizmach łańcuchowych. Są one niewielkie a pracują bardzo wydajnie. Co więcej łańcuch w takim urządzeniu łatwo wymienić i konserwować. Łańcuchy są też proste w naprawach, gdyż sworzeń, tuleja czy rolka to elementy, które w nowoczesnych konstrukcjach można swobodnie wymienić.

Od obecności łańcuchów jedno lub wielorzędowych nie da się uciec. Mimo iż wydają się być urządzeniami prowizorycznymi, to odgrywają ogromną rolę w wielu gałęziach przemysłu. A puki przemysł w takiej a nie innej formie istnieje, można mieć pewność, że będą mu towarzyszyć konstrukcje wspierane różnego rodzaju łańcuchami.